Η παγκόσμια μετάβαση προς την απαλλαγή από τον άνθρακα οδηγεί σε ανάπτυξη και αισιοδοξία στον εξορυκτικό κλάδο παγκοσμίως, σύμφωνα με το «Global Mining Outlook 2022» της KPMG International.
Η ετήσια έρευνα, που δημοσιεύεται για 12η συνεχή χρονιά, βασίζεται στα συμπεράσματα και στην εμπειρία των επαγγελματιών της KPMG στις εταιρείες μέλη ανά τον κόσμο, καθώς και στην ανάλυση μιας έρευνας με τη συμμετοχή περισσότερων από 300 στελεχών του κλάδου σε 23 βασικές αγορές. Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά συμπεριλαμβάνονται ελληνικές εταιρείες στο δείγμα της έρευνας.
Στην πιο πρόσφατη έρυνα, το 62% των ερωτηθέντων αποκάλυψε ότι αισθάνονται αισιόδοξοι για τις προοπτικές ανάπτυξης του οργανισμού τους το επόμενο έτος.
Αν και το ποσοστό είναι λίγο χαμηλότερο από την περσινή έρευνα (66%) και επιβεβαιώνει ξανά την αστάθεια των τιμών των βασικών προϊόντων, σε συνδυασμό με την ευρύτερη αβεβαιότητα σε σχέση με τις γεωπολιτικές εξελίξεις και την πανδημία του COVID-19, η αισιοδοξία στην αγορά δεν φαίνεται να περιορίζεται. Παρά τις σημαντικές διακυμάνσεις, οι τιμές των βασικών προϊόντων παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, χάρη στην τεράστια αύξηση της ζήτησης για ορυκτά, μεταξύ τους το λίθιο, το νικέλιο, το κοβάλτιο και ο γραφίτης – όλα τους βασικά συστατικά για την απαλλαγή του κόσμου από τον άνθρακα.
Ενώ μέρος του αντίκτυπου της πανδημίας του COVID-19 έχει υποχωρήσει, σημειώνεται ότι οι κορυφαίοι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει ο εξορυκτικός κλάδος συνεχίζουν να εντοπίζονται περισσότερο εκτός του τομέα, παρά εντός του. Οι τιμές των βασικών προϊόντων, των κινδύνων αδειοδότησης και η πρόσβαση στα αποθέματα παραμένουν βασικά ζητήματα για τα στελέχη, αλλά οι περιβαλλοντικοί και γεωπολιτικοί παράγοντες καταλαμβάνουν όλο και περισσότερο χρόνο στις συνεδριάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων.
Ο κίνδυνος που κατατάσσεται υψηλότερα από τους ερωτηθέντες αφορούσε στους περιβαλλοντικούς κινδύνους, συμπεριλαμβανομένων των νέων κανονισμών. Πέρυσι, οι παράγοντες περιβάλλον, κοινωνία και διακυβέρνηση (ESG) κατατάχθηκαν πέμπτοι μεταξύ των κορυφαίων κινδύνων.
Στον απόηχο των δεσμεύσεων για το κλίμα της συνόδου COP26, δεν θα έπρεπε να προκαλεί έκπληξη, σύμφωνα με την KPMG, το γεγονός ότι σχεδόν τα τρία τέταρτα (72%) των επικεφαλής του εξορυκτικού κλάδου που ερωτήθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας, δήλωσαν ότι ανέμεναν ότι το μεγάλο εύρος των παραγόντων ESG θα προκαλέσουν διαταραχή (disruption) στον κλάδο τα επόμενα τρία χρόνια.
Ο κλάδος αντιμετωπίζει αυξανόμενο έλεγχο και πίεση από τους επενδυτές καθώς ο κόσμος θέλει να αντιμετωπίσει το επείγον θέμα της κλιματικής αλλαγής, αλλά για πολλά ηγετικά στελέχη, η έλλειψη σαφήνειας, οι ασυνέπειες στους κανόνες σε διαφορετικές περιφέρειες και οι συνεχώς μεταβαλλόμενοι κανονισμοί θα μπορούσαν να περιορίσουν τις, κατά τα άλλα αισιόδοξες, προοπτικές ανάπτυξης. Περισσότεροι από τους μισούς (55%) των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι δεν πιστεύουν ότι τα θέματα ESG είναι εύκολα κατανοητά και ενιαία σε όλη την αγορά.
Ένας σημαντικός τρόπος για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα είναι μέσω της υιοθέτησης νέων τεχνολογιών — με το 87% των στελεχών να πιστεύουν ότι η τεχνολογία παίζει βασικό ρόλο στην επίλυση των προκλήσεων που προκύπτουν από τα ζητήματα ESG. Σχεδόν τα μισά στελέχη (46%) πιστεύουν ότι η τεχνολογική καινοτομία θα αποτελέσει πηγή σημαντικού disruption στον κλάδο τα επόμενα τρία χρόνια, ενώ σχεδόν όλοι είναι αποφασισμένοι να το χρησιμοποιήσουν αυτό ως ευκαιρία και όχι ως απειλή.
Μια εντυπωσιακή σημείωση από τη φετινή έρευνα ήταν η πλήρης απουσία του COVID-19 από τους 10 κορυφαίους κινδύνους που κατονόμασαν τα στελέχη. Ο κλάδος, όπως και οι περισσότεροι, έχει προσαρμοστεί στη «νέα κανονικότητα» της πανδημίας, με ορισμένες από τις μόνιμες επιπτώσεις να εξακολουθούν να είναι προβληματικές για τον κλάδο, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης παγκόσμιας ζήτησης και των προβλημάτων της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Ωστόσο, ο κόσμος πλέον έχει την προσδοκία της οικονομικής ανάκαμψης και αποδέχεται όλο και περισσότερο ότι αρκετά από τα παγκόσμια ζητήματα που χρονίζουν, συμπεριλαμβανομένων των ESG, πρέπει να αντιμετωπιστούν πιο ενεργά.
Ο Αλέξανδρος Βελδέκης, Partner, Audit της KPMG στην Ελλάδα με αφορμή την έκθεση αναφέρει «Παρά τις συνεχείς απειλές, τους κινδύνους και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο εξορυκτικός κλάδος συνεχίζει να διαφαίνεται αισιόδοξο το μέλλον του.
Αυτό σημαίνει πως οι εταιρείες βρίσκουν συνεχώς τρόπους να αντιμετωπίζουν επιτυχώς ζητήματα, όπως οι υψηλές τιμές των εμπορικών προϊόντων και της ενέργειας, οι εμπορικές συγκρούσεις, η πολιτική αστάθεια και η παγκόσμια ειρήνη. Αυτό επιτυγχάνεται με το να προσαρμόζουν διαρκώς τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, προχωρώντας σε νέες στρατηγικές συμμαχίες, σε άντληση νέων κεφαλαίων και στην ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών για τη βελτιστοποίηση της παραγωγής τους και την ελαχιστοποίηση του κόστους τους. Επίσης, τα τελευταία χρόνια οι εταιρείες έχουν μάθει να προσαρμόζονται στο να διαχειρίζονται γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα τους νέους εξωγενείς κινδύνους που εμφανίζονται.
Αναμφίβολα η ατζέντα του ESG τοποθετείται υψηλότερα στις διοικήσεις των εταιρειών του εξορυκτικού κλάδου με προτεραιότητα την προστασία του περιβάλλοντος και την επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής. Η βιωσιμότητα των εταιρειών αυτών στο μέλλον δεν βασίζεται αποκλειστικά τώρα πια στην οικονομική τους ανάπτυξη, αλλά στην ‘‘πράσινη” αλλαγή τους. Η νέα αυτή πρόκληση θεωρείται, πλέον, ευκαιρία για τις εταιρείες, καθώς έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν όλους τους τομείς λειτουργίας τους μέσα από την πορεία τους για την επίτευξη των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης».
