Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
To ράλι του Ιουλίου στις αγορές αιφνιδίασε τους πάντες. Για τους επενδυτές που είχαν υποστεί μεγάλες απώλειες το πρώτο εξάμηνο ήταν μία ανάσα. Δεν ήταν όμως για όλους καλοδεχούμενο. Για τη Fed και τον Τζερόμ Πάουελ ήρθε ως ένα μεγάλο σοκ. Και τούτο γιατί ενώ η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ προσπαθεί να παρουσιαστεί ως αγέροχο γεράκι, που θα τιθασεύσει πάση θυσία (ακόμη και σπρώχνοντας την οικονομία σε ύφεση) την τίγρη του πληθωρισμού, οι αγορές φαίνεται να την βλέπουν ως… περιστερά.
Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg την περασμένη Τετάρτη και Πέμπτη οι αγορές επιδόθηκαν στο πιο δυναμικό ράλι, που έχει καταγραφεί ποτέ ύστερα από συνεδρίαση της Fed. Πιστεύοντας ότι ο Τζερόμ Πάουελ έστειλε «μήνυμα περιστεριού» έστειλαν τον S&P 500 σε άνοδο σχεδόν 4% σε δύο ημέρες, ενώ συνέχιζαν να αγοράζουν και την Παρασκευή. Κάπως έτσι ο Ιούλιος ήταν ο καλύτερος μήνας για τις διεθνείς μετοχές από το 2020.
«Αν και καλοδεχούμενη από τους ταύρους των αγορών, η άνοδος αυτή εγείρει το ερώτημα για το εάν η ευφορία των αγορών υπονομεύει τον στόχο της απόσυρσης της περίσσειας από την οικονομία. Είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει οι επενδυτές να ζυγίσουν» σχολιάζουν αναλυτές στο Bloomberg. Μία αναπάντεχη δυναμική των μετοχών που θα υπονόμευε το πρωταρχικό και μόνο αυτή τη στιγμή μέλημα των κεντρικών τραπεζών – την αποκλιμάκωση των τιμών καταναλωτή- είναι σίγουρα πηγή ανησυχίας τόσο για τον Πάουελ όσο και για την Κριστίν Λαγκάρντ στην Ευρωζώνη.
Πέρα από τις μετοχές και τα ομόλογα επιδόθηκαν σε ράλι, σε μία ένδειξη ότι ανοίγει και πάλι η διάθεση για ρίσκο. Και αυτό είναι τουλάχιστον περίεργο να συμβαίνει την ώρα που όλοι οι αναλυτές (αλλά και τα ίδια τα μακροοικονομικά δεδομένα) εκπέμπουν SOS για μία παγκόσμια ύφεση.
Το ενεργειακό σοκ
Η επιμονή των μετοχών έρχεται σε μία περίοδο που η ανθεκτικότητα στο ράλι των τιμών ενέργειας «καίει» τα πάντα στο πέρασμά της. Όπως επισημαίνεται σε ανάλυση της Wall Street Journal, οι τιμές ενέργειας όχι μόνο θα μείνουν, όπως όλα δείχνουν, σε υψηλά επίπεδα για πολύ καιρό ακόμη, αλλά θα χαρακτηρίζονται και από μεγαλύτερη μεταβλητότητα. Αυτό καθιστά ακόμη πιο δύσκολο το έργο των κεντρικών τραπεζών να θέσουν υπό έλεγχο τον πληθωρισμό, αλλά και αυξάνει τον κίνδυνο υφεσιακών επεισοδίων και αναταράξεων στις χρηματοοικονομικές αγορές.
«Υπάρχει ο κίνδυνος για μία παρατεταμένη περίοδο δομικά υψηλότερων ενεργειακών τιμών» δηλώνει στη WSJ ο Τζέισον Μπορντόφ, ειδικός σε θέματα ενέργειας.
Τα ενεργειακά σοκ δεν είναι ασυνήθιστα. Οι γεωπολιτικές αναταραχές συνοδεύονται πολύ συχνά από άλμα στις τιμές πετρελαίου και άλλων καυσίμων. Το εμπάργκο στο αραβικό πετρέλαιο το 1973 και η Ιρανική Επανάσταση του 1979 είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα. Αλλά η σημερινή κρίση διαφέρει. Και τούτο γιατί δεν είναι μόνο ο πόλεμος στην Ουκρανία που πυροδοτεί τις υψηλές τιμές ενέργειας, αλλά και δομικές αλλαγέ στην προσφορά, καθώς αρκετές χώρες προσπαθούν να μειώσουν τις εκπομπές ρύπων, όπως εξηγεί η Τίφανι Γουίλντινγκ της Pimco.
H δεκαετία που πέρασε χαρακτηρίστηκε από χαμηλό πληθωρισμό εν μέρει χάρη στη φθηνή ενέργεια. Αυτή θα πρέπει μάλλον να την ξεχάσουμε για αρκετά χρόνια ακόμη. Και μαζί της ίσως και τον χαμηλό πληθωρισμό.