Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
[email protected]
Ραντεβού στις 24 Νοεμβρίου σε ένα (ακόμα) έκτακτο Συμβούλιο έδωσαν οι Υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ ελπίζοντας στο μεσοδιάστημα να καταλήξουν σε συμφωνία για το δυναμικό πλαφόν στα συναλλαγές στο TTF. Αυτό ήταν το βασικό (μη) αποτέλεσμα του χθεσινού Συμβουλίου, στο οποίο παρά την προσπάθεια που καταβλήθηκε να επικοινωνηθεί ότι υπάρχει πρόοδος γύρω από το θέμα, η διάσταση απόψεων μεταξύ….πλαφονομάχων και πλαφονολατρών δεν μπορούσε να κρυφτεί.
«Επαναλάβαμε την ίδια συζήτηση που κάνουμε εδώ και εβδομάδες», δήλωσε διπλωματική πηγή των Βρυξελλών. «Έχουμε αρκετά διαφορετικές απόψεις για τον μηχανισμό στο TTF» παραδέχθηκε ο Τσέχος προεδρεύων του Συμβουλίου Γιόζεφ Σικέλα.
«Το βασικό ερώτημα είναι πώς να διασφαλίσουμε ότι το πλαφόν θα μας επιτρέψει να αγοράζουμε το φυσικό αέριο που χρειαζόμαστε στις αγορές», συνέχισε, περιγράφοντας την κεντρική ένσταση χωρών όπως η Γερμανία (κυρίως…) και η Ολλανδία για τις οποίες το πρωτεύον θέμα στη σοβούσα κρίση είναι η επάρκεια φυσικού αερίου και όχι η τιμή του (στις χώρες του Νότου όπως η Ελλάδα η σειρά προτεραιότητας είναι η αντίστροφη…) εξ ου και εστιάζουν κατά κύριο λόγο στα μέτρα μείωσης της κατανάλωσης του καυσίμου.
Η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον δήλωσε ότι ο «κόφτης» στο TTF θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ «αμέσως» μόλις οι χώρες της ΕΕ υιοθετήσουν την πρόταση της Κομισιόν, η οποία βρίσκεται ακόμη υπό επεξεργασία. «Καθώς αναπτύσσουμε αυτό το εργαλείο που θα τεθεί σε εφαρμογή σε έκτακτες συνθήκες και μόνο για μικρό χρονικό διάστημα θα πρέπει να διασφαλίσουμε την επάρκεια εφοδιασμού και την αποφυγή της αύξησης της κατανάλωσης φυσικού αερίου», πρόσθεσε, επαναλαμβάνοντας (για όσους δεν το κατάλαβαν…) τις γερμανικές ενστάσεις.
Σε κάθε περίπτωση, είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην υπάρξει συμφωνία για το πλαφόν ούτε το Νοέμβριο και το θέμα να παραπεμφθεί σε επόμενη Σύνοδο το Δεκέμβριο, μεσούντος του χειμώνα. Ο κ. Σικέλα πάντως, ερωτώμενος για το εάν η πρόσφατη πτώση των τιμών του φυσικού αερίου περιορίζει την δυναμική του πλαφόν, υποστήριξε ότι είναι ανάγκη να θεσπισθεί το εν λόγω μέτρο, ώστε να υπάρχει σε εφεδρεία για να ενεργοποιηθεί, εάν οι τιμές του φυσικού αερίου πάρουν πάλι την ανιούσα στο μέλλον. «Το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει», είπε χαρακτηριστικά.
Ιβηρικό μοντέλο
Αναφορικά με την προοπτική επιβολής εφαρμογής στο φυσικό αέριο μόνο για την ηλεκτροπαραγωγή, προέκυψε χθες ότι δεν υπάρχει ο απαραίτητος βαθμός συναίνεσης μεταξύ των χωρών-μελών, ώστε να συμπεριληφθεί στο σχέδιο Κανονισμού που αποτελεί τη βάση της συζήτησης. Σε non paper που κυκλοφόρησε προ της Συνόδου, πάντως, η Επιτροπή περιέγραφε αναλυτικά τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει, όπως την αύξηση της ζήτησης για φυσικό αέριο μεταξύ 5 και 9 δις. κυβικά μέτρα, την «διαρροή» φθηνού ηλεκτρισμού προς τη Μεγάλη Βρετανία και την Ελβετία, χώρες που δεν είναι μέλη της ΕΕ αλλά είναι διασυνδεδεμένες με το δίκτυο της ΕΕ και φυσικά το κόστος που θα προκύψει από την κάλυψη της διαφοράς μεταξύ του πλαφόν και της πραγματικής τιμής εισαγωγής του φυσικού αερίου, το οποίο προδιαγράφεται υψηλό για χώρες που έχουν υψηλή εξάρτηση από μονάδες φυσικού αερίου, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία, η Ιταλία αλλά και η Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κομισιόν υποδεικνύει ως «μεγαλύτερο κερδισμένο» από πιθανή εφαρμογή της πρότασης τη Γαλλία, που θα επωφελούνταν από την οριζόντια πτώση της τιμής ηλεκτρισμού, χωρίς να επωμιστεί σημαντικό κόστος, αφού έχει πολύ μικρό ποσοστό ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο.
«Οι χώρες-μέλη πρέπει να αποφασίσουν αν θα βρουν λύσεις σε όλα αυτά τα θέματα, ιδίως αναφορικά με τις ροές ηλεκτρισμού προς τρίτες χώρες και τις βασικές αρχές διαμοιρασμού του κόστους (του πλαφόν) αναλογικά με τα οφέλη που προκύπτουν για κάθε χώρα», δήλωσε η κ. Σίμσον, πετώντας το μπαλάκι πίσω στις κυβερνήσεις. Διπλωματικές πηγές σχολιάζουν ότι είναι ασαφές εάν και πότε η Κομισιόν θα μπορέσει να καταθέσει συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση.
Υπόλοιπα μέτρα
Κατά το χθεσινό Συμβούλιο συζητήθηκαν και τα υπόλοιπα μέτρα του πακέτου που πρωτοπαρουσιάστηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, τα οποία είναι λιγότερο αμφιλεγόμενα σε σχέση με το πλαφόν. Ο λόγος για τις κοινές αγορές φυσικού αερίου από αξιόπιστους προμηθευτές, τους μηχανισμούς υποχρεωτικής αλληλεγγύης μιας χώρας της ΕΕ προς άλλη σε περίπτωση που η δεύτερη αντιμετωπίζει ελλείψεις φυσικού αερίου και τον νέο δείκτη τιμολόγησης του LNG.